Dovlatov-Ο εξόριστος συγγραφέας (2018) κριτική της Ανθό

Dovlatov (2018)

Ελληνικός τίτλος: Ο εξόριστος συγγραφέας.

Σκηνοθεσία: Αλεξέι Γκερμάν Τζούνιορ.

Σενάριο: Αλεξέι Γκερμάν Τζούνιορ, Γιούλια Τουπίκινα.

Πρωταγωνιστούν: Μίλαν Μάριτς, (Ντοβλάτοφ) Ντανίλα Κοζλόφσκι, Έλενα 

Σουτζέκα, Αρθουρ Μπεσάστνι.

Η ταινία διαδραματίζεται στο Λένινγκραντ το 1971, λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Ο Σεργκέι Ντοβλάτοφ είναι ένας δημοσιογράφος, επίδοξος συγγραφέας. Για να εκδώσει κάτι από το έργο του πρέπει να γίνει δεκτός στην Λέσχη Λογοτεχνών. Αυτό δεν γίνεται αφού αδυνατεί να υποκύψει στους περιορισμούς του καθεστώτος της Σοβιετικής Ένωσης. Αρνείται από πεποίθηση να γράψει οποιοδήποτε καθοδηγούμενο άρθρο. Επιλέγει να παραμένει στην αφάνεια παρά να θυσιάσει την ελευθερία της σκέψης του, των συγγραφικών και όχι μόνο ιδεών του.  Βρίσκεται σε διάσταση με την γυναίκα του και προσπαθεί να είναι κοντά στην μικρή του κόρη. Ζει με τη μητέρα του, σε κοινόβια πολυκατοικία, η οποία θαυμάζει το έργο του και στηρίζει τον συγγραφικό του αγώνα. Παρακολουθούμε μόλις έξι μέρες από τη ζωή του Ντοβλάτοφ. Έξι μέρες ικανές για να καθορίσουνε ζωές.   Το καθεστώς του Μπρέζνιεφ επιβάλει ιδεολογικούς περιορισμούς και η λογοκρισία κάνει τον θεατή να αναρωτιέται πόση δύναμη έχει η ψυχή του καλλιτέχνη που σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες μπορεί και παράγει αριστουργήματα.

Ο Ντοβλάτοφ και η παρέα του είναι νέοι, καλλιτέχνες, παθιασμένοι, αλληλέγγυοι, ευαίσθητοι. Επιμένουν με κάθε κόστος· αυτό τελικά είναι και η ελευθερία της επιλογής τους σε ένα καταπιεστικό καθεστώς. Ένας από αυτούς είναι ο νομπελίστας ποιητής Γιόζεφ Μπρόντσκι ο οποίος πέθανε στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 55 ετών. «Τι σημασία έχει αν σε δημοσιεύσουν στην πατρίδα σου; Είναι όλα απλώς δοκιμασίες», «δε θέλω να φύγω, δε θα μπορώ να επιστρέψω» θα πει στον Ντοβλάτοφ.

Η καταπιεσμένη ψυχή του καλλιτέχνη, που θα βρει δρόμο διαφυγής με κάθε τρόπο και κάθε κόστος κυριαρχεί στην ταινία.

Η ταινία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αργή λόγω των πολλών πλάνων. Πολλές, μονότονες ίσως, εικόνες στο χιονισμένο Λένινγκραντ. Κάθε άλλο παρά βαρετή είναι. Οι διάλογοι ανάμεσα σε τόσους συγγραφείς και ποιητές είναι μοναδικοί. Αρκετές είναι οι στιγμές που, πριν προλάβεις να θαυμάσεις, να στοχαστείς έναν στίχο ή μια φράση, έρχεται η επόμενη. Η μουσική επένδυση της ταινίας με την τζαζ να κυριαρχεί σε ταξιδεύει στα κλαμπ των νέων αυτών ονειροπόλων καλλιτεχνών.

Ο Ντοβλάτοφ πεθαίνει στα 48 του στη Νέα Υόρκη. Εκδίδει 12 βιβλία στην Νέα Υόρκη. Γίνεται γνωστός μετά τον θάνατο του. Είναι ο αγαπημένος συγγραφέας εκατομμυρίων Ρώσων. Δεν το μαθαίνει ποτέ.

Τα πιο γνωστά βιβλία του που κυκλοφορούν στην Ελλάδα στα αγγλικά είναι τα:

Pushkin Hills και The Invisible Book S.Dovlatov.

Η ταινία είναι γεμάτη από αγαπημένες μου εκφράσεις. Ποιήματα, αφηγήσεις και λόγια συγγραφέων και ποιητών που δεν ξέρεις ποιο απ' όλα να επιλέξεις.

Θα σας αφήσω με την πιο αγαπημένη μου, που είναι και το μήνυμα μου για εσάς αγαπημένοι αναγνώστες:

«Όλα θα πάνε καλά! Δεν ξέρω πότε, αλλά θα είμαστε καλά. Θα το ξεπεράσουμε!»

                                  

Χαμογελάτε φαρδιά και αναπνεύστε βαθιά!

Ανθό

Βρείτε όλη την ταινία με ελληνικούς υπότιτλους εδώ: